به گزارش آساسرمایه، برای فعالیت در بازار سرمایه آشنایی با برخی مفاهیم ضروری است. یکی از مفاهیمی که هر سرمایه گذاری باید با آن آشنا باشد، سازمان بورس و اوراق بهادار است.

آشنایی با سازمان بورس و اوراق بهادار

زیر نظر وزارت اقتصاد و دارایی جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند. سازمان بورس و اوراق بهادار وظیفه اجرای قوانین، مقررات و سیاست‌های مربوط به بازار سرمایه را داراست و تلاش می کند تا اعتماد و شفافیت در بازار سرمایه را ارتقاء دهد.

سازمان بورس و اوراق بهادار برخی وظایف را دنبال می‌کند که در ادامه به بررسی برخی از آن‌ها می‌پردازیم.

نظارت و راهبری: سازمان بورس و اوراق بهادار مسئول نظارت بر فعالیت بورس، تأمین شرایط معاملات شفاف و عادلانه، اطمینان از رعایت قوانین و مقررات و راهبری مناسب بر بازار سرمایه است. این سازمان با انعکاس تغییرات شرایط و تطبیق قوانین با نیازهای روزمره، سعی در ایجاد یک بازار عادلانه و موفق دارد.

نظارت بر شرکت‌های بورسی: ساواک نظارت کامل بر شرکت‌های عضو بورس و پایش فعالیت‌های آنها را دارد. این نظارت شامل اطمینان از رعایت ضوابط، مقررات و الزامات از طریق بررسی مستندات مالی، گزارش‌ها و حسابرسی است.

صدور مجوزها: ساواک وظیفه صدور مجوزهای لازم برای شرکت‌ها و نمایندگان در بازار سرمایه را دارد. این مجوزها شامل مجوز عضویت در بورس و مجوزهای دیگر مرتبط با فعالیت در بازار سرمایه است.

آموزش و ارتقاء دانش: سازمان بورس و اوراق بهادار مسئول برگزاری دوره‌ها و آموزش‌هایی است که به افزایش دانش و آگاهی عمومی درباره بازار سرمایه و اوراق بهادار کمک می‌کند. این فعالیت‌ها شامل آموزش مبتدی تا پیشرفته برای سرمایه‌گذاران، کارکنان بنگاه‌های بازرگانی و سایر افراد فعال در صنعت مالی است.

پژوهش و تحلیل: سازمان بورس و اوراق بهادار پژوهش‌هایی در زمینه بازار سرمایه و اوراق بهادار انجام می‌دهد و تحلیل‌هایی درباره وضعیت، روند‌ها و چشم‌انداز بازار سرمایه ارائه می‌کند. این تحلیل‌ها به مشارکت در تصمیم‌گیری‌های مالی و سرمایه‌گذاری بر اساس اطلاعات و داده‌های قابل اعتماد کمک می‌کند.

هدف سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، ایجاد یک بازار سرمایه رقابت‌پذیر، شفاف و عادلانه است که تبادل اوراق بهادار را برای سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها آسان می‌کند و اعتماد عمومی را حفظ می‌کند.

بورس اوراق بهادار چیست؟

در بازار بورس اوراق بهادار به معامله اوراق بهادار یا اسناد مالی باارزش پرداخته می‌شود. این بازار جهت جلوگیری از ضررهای سنگین مالی سهامداران تشکیل شد.

این بازار تحت عنوان شرکت سهامی عام اداره می‌شود که شرکت‌های سهامی زیادی در آن وجود دارد. این شرکت‌ها مجاز هستند که اوراق قرضه و سهام خود را به فروش برسانند.

تاریخچه بازار بورس و اوراق بهادار

در ایران، بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۴۶ (مطابق با ۱۹۶۷ میلادی) تأسیس شد. در آغاز تأسیس آن، بورس تهران فقط به شرکت‌ها اجازه خرید و فروش به صورت عمومی ارائه می‌داد. اما پس از آن با ساختار و مقررات مربوط به بورس، معاملات سایر اوراق بهادار مانند اوراق قرضه، صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله و غیره نیز ممکن شد.

اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار سندی دارای ارزش مالی است که امکان خرید و فروش آن وجود دارد، از این اوراق جهت انتقال دارایی استفاده می‌شود.

انواع اوراق بهادار

اوراق بهادار به سه نوع اوراق صاحبان سهام، اوراق بدهی و اوراق مشتقه تقسیم می‌شوند که هرکدام از اینها زیرمجموع خودشان را دارند.

اوراق بهادار صاحبان سهام

این اوراق یکی از رایج‌ترین انواع اوراق بهادار است که جهت سودآوری از آن استفاده می‌شود. از آنجایی که تمام شرکت‌هایی که مجوز حضور در بورس ایران را کسب می‌کنند باید ارزش گذاری شوند، سازمان بورس این کار را انجام داده و ارزش اسمی سهام اوراق بهادار شرکت مربوطه را مشخص می‌کند. بعد از این کار شرکت بخشی از اوراق خود را عرضه می‌کنند و سرمایه گذاران با خرید این اوراق می‌توانند در آن شریک باشند.

کسانی که این نوع اوراق را خریداری می‌کنند در افزایش قیمت و سود سالانه تقسیمی سهیم هستند و طبیعتا کسی که سهام بیشتری خریداری کند، سود بیشتری هم دریافت می‌کند.

اوراق بهادار بدهی

این اوراق برای شرکت‌هایی منتشر می‌شود که نتوانسته‌اند سرمایه مورد نظر خود را کسب کنند؛ شرکت مورد نظر بابت دریافت مبالغی از خریداران این اوراق در بازه‌های زمانی مختلف مبلغ توافق شده را از قبل به حساب خریدار واریز کرده و در موعد مقرر کل مبلغی که از خریدار دریافت کرده را مجددا باز می‌گرداند. در این نوع اوراق خریدار صاحب سهام نیست و تنها سود نقدی دریافت می‌کند.

این اوراق با توجه به نوع شرکت به انواع مختلفی مانند اوراق مشارکت دولتی و شرکتی، اوراق خزانه دولتی، اوراق صکوک شرکتی، اوراق منفعت، اوراق استصناع، سهام امتیاز، اوراق بهادار وثیقه‌ای، گواهی سپرده، اوراق مرابحه و اوراق سلف موازی استاندارد تقسیم می‌شود.

اوراق بهادار مشتقه

این اوراق، اوراقی است که در بازار بورس و حتی خارج از آن کارایی دارد. ارزش این اوراق به کلای فیزیکی خریداری شده بستگی دارد، این اوراق بهادار به‌ منظور خرید کالاهای فیزیکی مختلف عرضه می‌شود و پشتوانه آن محصولاتی مانند سکه، زعفران و ارز است.

نحوه خرید در بورس اوراق بهادار

اگر شما هم قصد خرید اوراق بهادار را دارید، باید مراحل زیر را سپری کنید:

مرحله 1) مراجعه به کارگزاری معتبر

اولین قدم برای خرید در بورس اوراق بهادار، عضویت در یک شرکت کارگزاری معتبر جهت ارائه مدارک و اطلاعات هویتی شما به سازمان بورس است.

مرحله 2) عضویت در سامانه سجام

کلیه افراد حقیقی و حقوقی باید در این سامانه ثبت‌نام کنند و احراز هویت شوند. پس از انجام این مراحل، یک کد بورسی برای شما صادر می‌شود که چند روز بعد از صدور این کد امکان معامله برای شما فراهم می‌شود.

مرحله 3) شارژ حساب معاملاتی

در این مرحله شما باید مبلغی که برای سرمایه گذاری در نظر دارید را به حساب معاملاتی خود واریز کنید.

مرحله 4) خرید اوراق بهادار

پس از گذراندن مراحل قبلی باید وارد سامانه کارگزاری خود شوید  و سهام‌های مدنظر خود را انتخاب کنید. سپس کارگزاری سفارش شما را بررسی و در نهایت سهم برای شما ثبت می‌شود.

برای آشنایی با سازمان بورس و اوراق بهادار بر روی بورس چیست؟ کلیک کنید.